Konkurs MSiT i KZ LZS
Od 2009 roku Krajowe Zrzeszenie LZS wspólnie z zrzeszeniami wojewódzkimi organizuje konkurs na najciekawsze projekty z zakresu upowszechniania i promowania aktywności fizycznej w środowisku wiejskim. Konkurs do 2012 roku realizowany był jako zadanie z zakresu promocji sportu dzieci i młodzieży w ramach programu „Sport Wszystkich Dzieci”, a od 2013 roku z zakresu upowszechniania sportu różnych grup społecznych i środowiskowych „Sport dla Wszystkich”.
Celem konkursu jest m.in.: upowszechnianie aktywności fizycznej w środowisku wiejskim, promowanie działań sprzyjających lepszemu wykorzystaniu istniejącej gminnej bazy sportowej, przeciwdziałanie poprzez sport zjawiskom agresji i patologii wśród dzieci i młodzieży, poszerzenie zakresu i form współpracy władz samorządowych szczebla gminnego i organizacji pozarządowych na rzecz aktywizacji sportowej społeczności lokalnych.
Konkurs jest dwuszczeblowy – najpierw jego uczestnicy zgłaszają swoje inicjatywy do wojewódzkich zrzeszeń, tam specjalnie powołana komisja je ocenia i wybiera 2 najlepsze. Te z kolei podlegają Komisji Krajowej, która szereguje je od miejsca pierwszego do 32. Tak było do 2015 roku. W 2015 roku zmieniono regulamin – do finału można było zgłaszać po trzy projekty z województwa, ale nagród dla najlepszych było tylko 20. W 2016 roku ponownie powrócono do dwóch projektów z województwa, ale w finale nagrodzonych zostało już tylko 10 inicjatyw.
W konkursie mogą uczestniczyć jednostki z osobowością prawną prowadzące statutową działalność w zakresie upowszechniania sportu wśród dzieci i młodzieży: kluby sportowe (np. UKS, ULKS, ULPKS, LKS,) stowarzyszenia sportowe i związki stowarzyszeń sportowych szczebla gminnego niekoniecznie będące członkami LZS.
Pierwszy konkurs odbył się w 2009 roku. Zgłosiło się wtedy 164 uczestników z całej Polski, którzy zorganizowali 541 imprez sportowo-rekreacyjnych. Wzięło w nich udział ponad 100 tysięcy osób.
W 2010 roku do konkursu zgłoszono 106 inicjatyw sportowych, rekreacyjnych i turystycznych. W sumie zorganizowali oni ponad 100 imprez, w których udział wzięło ponad 70 tysięcy osób.
W regulaminie konkursu na rok 2011 wprowadzono zmiany. W konkursie nie mogą uczestniczyć laureaci centralni z poprzednich edycji przez okres 3 lat. Zabroniono też zgłaszania do konkursu cykli imprez sportowych.
W 2011 roku na konkursu wpłynęły 94 zgłoszenia. Ich organizatorzy przygotowali imprezy, w których wzięło udział ponad 40 tysięcy osób.
W 2012 roku konkurs odbył się pod nazwą „Obierz kurs na Orlika”. Tym razem organizatorzy konkursu preferowali imprezy, które szczególny nacisk kładły na aktywność rodzinną oraz osób starszych. Miło to związek z obchodzonym w 2012 roku Europejskim Rokiem Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej 2012. Premiowane były przede wszystkim imprezy zorganizowane na „Orlikach”. Zgłoszono 91 inicjatyw. Finaliści konkursu zorganizowali imprezy dla ponad 15,5 tys. osób (w tym ponad 7 tysięcy osób spotkało się na „Orlikach”).
Piąta edycja Konkursu (2013) odbyła się pod hasłem „Orlik dla Wszystkich”. Do konkursu zgłoszono 77 inicjatyw (w imprezach sportowych uczestniczyło ok. 33 tysięcy osób). Finaliści konkursu zorganizowali imprezy dla ponad 15 tys. osób (w tym ponad 10 tysięcy osób spotkało się na Orlikach. Z kolei w 2014 w konkursie preferowane były imprezy, pokazujące, że sport łączy pokolenia, a jego hasło brzmiało „Sportowa Gwiazda”. Zgłoszono 98 inicjatyw, finaliści zorganizowali imprezy sportowe dla ponad 15 tysięcy uczestników. W 2015 roku zgłoszono 89 inicjatyw sportowych, w których udział wzięło ponad 42 tysiące osób.
W 2016 roku do konkursu zgłoszono 50 inicjatyw, w których udział wzięło ok. 20 tys. osób. Do finału dotarło ich 17, nagrodzono 10.
W 2017 ponownie zmieniono regulamin. Do konkursu zgłoszono 38 projektów, w których udział brało ponad 12 tysięcy osób. Nagrodzono po jednym projekcie z każdego województwa. Nagrodą dla finalistów był udział w imprezie sportowo-rekreacyjnej, która odbyła się w grudniu w Uniejowie. Finalistą wręczono pamiątkowe statuetki.
W 2018 roku do konkursu zgłoszono 48 projektów, w których udział wzięło ponad 16,5 tysiąca osób. Nagrodą dla finalistów – po jednym z każdego województwa – ponownie był udział w imprezie sportowo-turystycznej, która odbyła się w grudniu w Uniejowie.
W 2019 roku organizatorzy zgłosili do konkursy 44 projekty, w finale znalazło się 16 – po jednym z każdego województwa. W 2020 roku zgłoszono 41 projektów – 16 finalistów otrzymało równorzędne wyróżnienia.
W 2021 roku zgłoszono 43 projekty – Krajowa Komisja Konkursowa postanowiła uszeregować 8 projektów według miejsc (decydowała ilość punktów), pozostałym 8 przyznać równorzędne 9 miejsce (różnica w punktacji tych kolejnych 8 projektów była niewielka).
Jakie imprezy organizują uczestnicy konkursu” Pikniki rodzinne, festyny, turnieje piłkarskie, siatkarskie, tenisa stołowego, koszykówki ulicznej, piłki siatkowej plażowej, biegi przełajowe, zawody dla osób niepełnosprawnych, rajdy rowerowe i piesze, turniej wsi i gmin. Zawodnicy biegają, skaczą, chodzą w płetwach, rzucają wałkiem, podnoszą ciężarki, piłują drewno, czołgają się w foliowych tunelach, skaczą na piłce, strzelają z wiatrówki i łuku, jeżdżą konno. Jedne imprezy są kameralne, jeśli tak można określić zawody czy festyny na 150 osób, największe gromadzą kilka tysięcy osób. Były też cykle imprez i te łącznie gromadziły nawet 10 tysięcy uczestników i kibiców.
Bogactwo form było niesamowite, a inwencja organizatorów przeogromna. Konkurs wyzwolił w działaczach zrzeszonych w różnych ogniwach Ludowych Zespołów Sportowych sporą energię. W organizację każdej niemal imprezy włączyły się samorządy lokalne, bez ich pomocy wiele cennych sportowych inicjatyw nie ujrzałoby światła dziennego. Organizatorów należy także pochwalić za to, że przygotowali znakomite sprawozdania obrazujące ogrom ich pracy – wszystko było świetnie udokumentowane w postaci zdjęć i filmów. Zadbano także o nagłośnienie wielu imprez w lokalnej, a nawet ogólnopolskiej prasie, radio i telewizji.
Nagrody
Od 2017 roku nagrodą w konkursie jest udział przedstawicieli organizatorów w imprezie sportowo-turystycznej. W poprzednich latach były to środki na zakup sprzętu sportowego.
Podsumowanie
Konkurs kończy się uroczystym podsumowaniem i wręczeniem nagród – pamiątkowych statuetek.
Najlepsze trzy inicjatywy w poszczególnych latach
2009
- Gminne Zrzeszenie LZS w Ełku, woj. warmińsko-mazurskie
- Parafialny Klub Sportowy „Olimpijczyk” Gilowice, woj. śląskie
- Uczniowski Klub Sportowy „Start” Szczurowa, woj. małopolskie
2010
- Gminne Zrzeszenie LZS Ostrów Wielkopolski, woj. wielkopolskie
- ULKS „Bałtyk” Dziwnów, woj. zachodniopomorskie
- LKS „Lubusz” Słubice, woj. lubuskie
2011
- Stowarzyszenie FSL – Aktywni dla Powiatu, Słubice, woj. lubuskie
- LKS Grodzisko, Raciechowice, woj. małopolskie
- Stowarzyszenie Turystyczno-Sportowe „Pomerania” Szczecinek, woj. zachodniopomorskie
2012
- Uczniowski Klub Sportowy „Olimpia” Bobolice, woj. zachodniopomorskie
- Ludowy Uczniowski Klub Sportowy Gilowice, woj. śląskie
- Ludowy Uczniowski Klub Sportowy „Athletic” Wola Krzysztoporska, woj. łódzkie
2013
- Ludowy Klub Sportowy „Hilltop” Wiśniowa-Osieczany, woj. małopolskie
- Ludowy Uczniowski Klub Sportowy „Ziemia Lubińska” Czerniec, woj. dolnośląskie
- Międzyszkolny Uczniowski Klub Sportowy „Gwarek Wilków” Wilków Osiedle, woj. dolnośląskie
2014
- Ludowy Uczniowski Klub Sportowy „Gryf” Bujny, woj. łódzkie
- Stowarzyszenie sportowe LKS „Fortuna” Obora, woj. dolnośląskie
- GLKS „Granica” Lubycza Królewska, woj. lubelskie
2015
- Gminne Zrzeszenie LZS Wola Krzysztoporska, woj. łódzkie
- LKS „Olimpia” Strzyżewko, woj. wielkopolskie
- MLKS „Rakowice”, Rakowice Wielkie, woj. dolnośląskie
2016
- ULKS „Wojbórz”, Wojbórz, woj. dolnośląskie
- LKS „Kłos” Olkusz, woj. małopolskie
- LKS Burzyn, woj. małopolskie
2017 rok
- LUKS „Gryf” Bujny, woj. łódzkie
- UMKS „Zryw” Wolsztyn, woj. wielkopolskie
- LKS „Hucina” w Hucinie Staszówce, woj. podkarpackie
2018 rok
- LKS „Orkan” Ostrzeszów, woj. wielkopolskie
- LKS „Lubusz” Słubice, woj. lubuskie
- – 4. Gminne Zrzeszenie LZS w Woli Krzysztoporskiej, woj. łódzkie i LUKS „Bałtyk” Dziwnów,
woj. zachodniopomorskie
2019 rok
- AKS Piotrków Trybunalski, woj. łódzkie
- UKS Pro-Integracja Wolsztyn, woj. wielkopolskie
- L-UKS „Trops” w Goleszynie, woj. mazowieckie
2020 rok
16 finalistów (po jednym z każdego województwa) otrzymało równorzędne wyróżnienia, a impreza sportowo-rekreacyjna, będąca nagrodą dla uczestników odbyła się ze względu na trwającą pandemię on-line.
2021 rok
- LKS „Markam” Wiśniowa-Osieczany, woj. małopolskie
- LKS „Ciężkowianka” Jaworzno, woj. śląskie
- LKS „Ina” Ińsko, woj. zachodniopomorskie