Warmińsko-Mazurskie Zrzeszenie LZS w Olsztynie
Kontakt:
ul. Kołobrzeska 13, pok. 303
10-444 Olsztyn
tel. 89 533-14-89
e-mail: wmz@lzs.olsztyn.pl
www.lzs.olsztyn.pl
Władze Warmińsko-Mazurskiego Zrzeszenia LZS
Najwyższą władzą jest Wojewódzki Zjazd Delegatów, który odbywa się co 4 lata. Wybiera on przewodniczącego, Radę Wojewódzką oraz Komisję Rewizyjną. Rada liczy 21 członków. Przewodniczącym W-M ZLZS jest Janusz Sypiański. Zastępcami przewodniczącego są: Waldemar Buszan i Krzysztof Hermeliński, funkcję sekretarza pełni Marek Jaczun, a skarbnikiem jest Andrzej Kamiński. W prezydium zasiada 9 osób.
Historia LZS na Warmii i Mazurach
Pierwszymi organizatorami życia sportowego na mazursko-warmińskiej wsi byli: Nartowski (nikt nie potrafi przypomnieć sobie imienia tego działacza), Eugeniusz Turowski, Jan Rabczyński i Jadwiga Tomkiewicz. W pierwszych latach swojego istnienia LZS walnie przyczyniały się do integracji młodzieży mieszkającej na tych terenach, a był to niezwykły konglomerat. Obok rodzimych mieszkańców tych terenów, przybyli tu rolnicy z Wileńszczyzny, Lwowskiego, Nowogródzkiego, słowem całego szeregu wsi i miasteczek, które po II wojnie światowej znalazły się poza granicami Polski. Zamieszkała tu także znaczna część przesiedleńców z akcji „Wisła”, a więc ludność pochodzenia ukraińskiego.
Jak podają kroniki, w 1947 roku w Olsztyńskiem istniały 23 LZS, które skupiały 326 członków. To pokaźna liczba jak na teren słabo skomunikowany i zaludniony, pokryty w dużej części lasami. W 1951 roku tych ogniw było już 510, a członków ponad 14 tysięcy. Na początku lat 50. XX w. rozpoczęło się cykliczne współzawodnictwo sportowe. Jako pierwsze zorganizowały się sekcje piłkarskie.
Rozpoczęto też budowę pierwszych, prostych, ale nieodzownych w codziennej działalności kół i wiejskich klubów, obiektów sportowych. Jako pierwsze powstały „areny” w Stawigudzie, Wydminach i Kurzętniku. Nadal przybywało członków. Największy i najbardziej dynamiczny rozwój obserwowano w powiatach: giżyckim, ostródzkim i iławskim.
Kolarstwo, lekkoatletyka i podnoszenie ciężarów były przez lata reprezentacyjnymi i eksportowymi dyscyplinami sportu z Krainy 1000 Jezior. Piłkarze długo nie mogli dorównać osiągnięciom klubów miejskich, ale po latach i do tego doszło. Kętrzyński Agrokompleks grał nawet w III lidze. Najciekawszym było jednak powstawanie sekcji uważanych dotychczas za typowo robotnicze. W Karolewie koło Kętrzyna, Lidzbarku Warmińskim, maleńkim Wołownie i Iławie powstały teamy bokserskie. Wielu młodych sportowców przyciągała też „królowa sportu” – lekkoatletyka. Marceli Mielka z Iławy, Bronisława Doborzyńska i Stanisław Gano z Kętrzyna, Janina Szerwińska z Karolewa, Andrzej Bakulin z Lidzbarka Warmińskiego, Sławomir Pyra i Tadeusz Ziółkowski z Biskupca Pomorskiego – dali jej początek.
Poza wymienionymi zawodnikami wskazującymi kierunek do wielkiego sportu, przedstawicielami Olsztyńskiego, o których było głośno w województwie, nawet w kraju byli: Krzysztof Ferenstein, Stefan Grodzicki, Antoni Pacyński – jeździectwo, Tadeusz Awiżeń, Adam Bondar, Andrzej Komar, Edward Kuliś, Jan Lisowski – podnoszenie ciężarów, Jacek Fafiński (wicemistrz olimpijski z Atlanty), Zdzisław Kalisz – zapasy, Adam Brzozowski, Tadeusz Daukszewicz, Tomasz Łukaszewicz, Andrzej Sypytkowski, Klaus Teschner, Jerzy Żwirko – kolarstwo, Czesław Najmowicz, Ryszard Tulkis, Bernad Werner – lekkoatletyka.
Osiągnięcia tych ludzi to ogromna zasługa ich szkoleniowców. Do najdłużej pracujących, najwytrwalszych i mających najliczniejszą grupę „asów” byli: Ludwik Jaczun – podnoszenie ciężarów, Ginter Schulz – kolarstwo, Stanisław Grodzicki – jeździectwo, Józef Blank, Edward Szypulski – zapasy, Stanisław Gano, Roman Gieryszewski, Karol Paluch i Tadeusz Wójcik – lekkoatletyka.
Działacze LZS zorganizowali na ziemi warmińsko-mazurskiej setki tysięcy imprez sportowych. Za swój trud i społeczne działania zostali uhonorowani licznymi odznakami.
Najtrudniejszy okres w działalności to początek lat 90. XX w. Transformacja polityczna i gospodarcza sprawiła, że sport, rekreacja, turystyka, słowem cała kultura fizyczna zeszły na plan dalszy. Najpierw z powodu braku pieniędzy i za namową włodarzy gmin zlikwidowano etaty w radach gminnych LZS. Zwolnionych miano przyjąć na garnuszek urzędów. Tak też częściowo się stało, ale dość szybko zastąpili ich gminni urzędnicy, których głównym zadaniem było… przekładanie papierów.
Bez liderów i pomocy państwa LZS umierały. Na koniec 1994 roku można było doliczyć się 207 ogniw i nieco ponad 10 tys. członków. Rady Gminne istniejące w 47 gminach i miasto-gminach działały różnie. Wsparcia i pomocy szukały w samorządach lokalnych. Sport wiejski rozwijał się tam, gdzie funkcjonowała najliczniejsza grupa społeczników. Do najaktywniejszych gmin należały: Dywity, Mrągowo, Bartoszyce, Ostróda, Kętrzyn, Barczew, Biskupiec, Reszel, Korsz.
Poradziły sobie i przetrwały najgorsze czasy, warmińsko-mazurskie najlepsze kluby: Ostróda Tadeusza Czyczela gra w ekstraklasie tenisa stołowego, ciężarowcy Orła Karolewo sięgają nawet po medale mistrzostw Polski w różnych kategoriach wiekowych. Lekkoatleci, bodaj jako piersi, przezwyciężyli kryzys i przynoszą województwu coraz więcej sukcesów i punktów w różnych centralnych klasyfikacjach. Kolejnymi szefami sportu wiejskiego na Warmii i Mazurach byli: Jan Kulik, Kazimierz Okliński, Mieczysław Łomanowski, Bohdan Radwaniecki, Jan Badura, Waldemar Buszan i Marek Konopka (do 2016 roku). Najważniejsze imprezy organizowane przez Zrzeszenie: Wojewódzkie Igrzyska Samorządowe, Wojewódzki Turniej tenisa Stołowego o Puchar TVP 3 Olsztyn, mistrzostwa m.in.: w piłce siatkowej i plażowej, biegach przełajowych, nordic walking, lekkoatletyce i wielobojach lekkoatletycznych, warcabach, w strzelaniu z broni pneumatycznej, w piłce nożnej 6-osobowej kobiet i mężczyzn i tenisie stołowym.
Dane statystyczne
Na Warmii i Mazurach do LZS należy ponad 14,5 tysiąca osób, z czego ok. 10 tysięcy to młodzież do lat 18. Zrzeszeni są w 650 ogniwach, z których ponad 200 to kluby, UKS i ULKS. Co roku Warmińsko-Mazurskie Zrzeszenie organizuje ponad 7500 imprez sportowych i turystycznych, w których uczestniczy ponad 220 tys. osób. Najpopularniejsze dyscypliny to: piłka nożna, tenis stołowy, biegi przełajowe, taekwondo olimpijskie, lekkoatletyka, siatkówka.
Najlepsze kluby:
LUKS Warmia Lidzbark Warmiński
ULKS Łoś Gołdap
SKS Start Olsztyn
Warmińsko-Mazurski KS Olsztyn
KT Tygrys Kętrzyn
LKK Warmia Biskupiec
UKS MOSiR Działdowo
TS Nida Nidzica
KS Polonia Pasłęk
UKS Victoria Morąg
Najbardziej znani zawodnicy lub wychowankowie w historii Warmińsko-Mazurskiego Zrzeszenia LZS:
Tadeusz Awiżeń – znakomity w latach 70. XX w. sztangista Zjednoczonych Olsztyn, wielokrotny medalista i rekordzista Polski, reprezentant kraju w najbardziej prestiżowych imprezach międzynarodowych.
Jacek Fafiński „ zapaśnik, wychowanek LKS Sokół Lubawa, medalista olimpijski – srebro Atlanta 1996, dziewięciokrotny mistrz Polski.
Stefan Grodzicki – jeździec, olimpijczyk z Monachium (1972), Specjalizował się w skokach przez przeszkody i ujeżdżaniu. Przez całą karierę sportową (1960-1976) był związany z klubem LZS Liski. Wielokrotny mistrz kraju. Zmarł w 1976 roku w Bartoszycach po wypadku samochodowym.
Andrzej Komar – sztangista, był zawodnikiem klubu LKS Zjednoczeni Olsztyn. W 1983 zdobył brązowe medale mistrzostw świata i Europy w kategorii 100 kg. Mistrz Polski w tej kategorii.
Andrzej Sypytkowski – kolarz szosowy, wychowanek LZS Agrokompleks Kętrzyn, olimpijczyk z Barcelony (1992), srebrny medalista olimpijski z Seulu (1988) w jeździe drużynowej na czas i wicemistrz świata w tej konkurencji z 1989 roku.
Bernard Werner – lekkoatleta, dziewięciokrotny medalista mistrzostw Polski, czołowy oszczepnik drugiej połowy lat 70. I początku 80. XX wieku. Wychowanek LKS Zjednoczeni Olsztyn.